BÀI TẬP HỆ TUẦN HOÀN Ở ĐỘNG VẬT
Khám Phá Hệ Tuần Hoàn Động Vật: Chìa Khóa ĐGNL Sinh Học
1. Chức Năng Chính Của Cơ Chế Vận Chuyển Này
Hệ tuần hoàn là gì? Nó thực hiện chức năng vận chuyển các chất. Hệ thống này lấy các chất dinh dưỡng và oxy từ môi trường ngoài. Sau đó, nó mang đến từng tế bào. Đồng thời, cơ chế này cũng nhận chất thải, từ tế bào. Các chất này được vận chuyển đến cơ quan bài tiết để thải ra ngoài.
Nói đơn giản, đây là hệ thống “giao thông” chủ chốt của cơ thể động vật.
2. Các Dạng Hệ Thống Lưu Thông Máu Chính Ở Động Vật
Động vật có hai dạng hệ thống lưu thông máu cơ bản. Đó là hệ tuần hoàn hở và hệ tuần hoàn kín.
- Hệ tuần hoàn hở:
- Thường gặp ở đa số thân mềm (ốc sên, trai) và chân khớp (côn trùng, tôm).
- Đặc điểm: Máu (dịch mô – máu) được tim bơm vào động mạch. Sau đó, máu tràn vào khoang cơ thể, tiếp xúc trực tiếp với tế bào để trao đổi chất. Cuối cùng, máu theo tĩnh mạch về tim.
- Ưu điểm: Cấu tạo đơn giản.
- Nhược điểm: Máu chảy chậm, áp lực thấp. Khả năng điều hòa máu kém.
- Hệ tuần hoàn kín:
- Gặp ở mực ống, bạch tuộc, giun đốt, động vật có xương sống.
- Đặc điểm: Máu chảy liên tục trong mạch kín. Máu từ tim qua động mạch đến mao mạch để trao đổi chất với tế bào. Sau đó, máu theo tĩnh mạch về tim.
- Ưu điểm: Máu chảy nhanh, áp lực cao hơn. Điều hòa và phân phối máu hiệu quả.
3. Tim Và Mạch Máu: “Động Cơ” Và “Đường Dẫn”
- Tim: Là “máy bơm” chính, co bóp đẩy máu đi khắp cơ thể.
- Hệ thống mạch máu: Gồm động mạch, tĩnh mạch và mao mạch.
- Động mạch: Dẫn máu từ tim đi. Thành dày, đàn hồi tốt.
- Tĩnh mạch: Dẫn máu về tim. Thành mỏng hơn động mạch.
- Mao mạch: Nhỏ nhất, thành rất mỏng. Đây là nơi trao đổi chất.
4. Huyết Áp: Chỉ Số Cần Lưu Ý
Huyết áp là áp lực của máu lên thành mạch. Nó phụ thuộc vào sức co bóp của tim và sức cản mạch máu. Huyết áp cao nhất ở động mạch, giảm dần về tĩnh mạch.
Nhớ nhé: Tim đập nhanh, mạnh thì huyết áp có thể tăng.
Bí Kíp Ôn Tập Hiệu Quả
- Vẽ sơ đồ tư duy: Hệ thống hóa kiến thức về các dạng, cấu tạo và chức năng.
- So sánh: Lập bảng so sánh hệ tuần hoàn hở và kín.
- Luyện tập câu hỏi: Giải các câu hỏi trắc nghiệm liên quan đến chủ đề này trong đề thi thử ĐGNL. Ví dụ, các câu về hoạt động của tim và huyết áp rất hay gặp khi kiểm tra về hệ tuần hoàn.
Chủ đề hệ tuần hoàn không quá khó nếu bạn nắm vững các khái niệm cơ bản. Chúc các bạn ôn tập hiệu quả và tự tin làm bài!




